Meysydd arbenigedd ar gyfer cyfweliad neu drafodaeth

• • Rôl CSCC, ei genhadaeth a sut mae’n gweithredu fel corff cynghori i Lywodraeth Cymru.

• • Sut i feithrin cydnerthedd Cymru yn erbyn effeithiau newid yn yr hinsawdd, drwy addasu/lliniaru seilwaith.

• • Ynni adnewyddadwy, gan gynnwys materion perchnogaeth gymunedol a lleol

• • Seilwaith Cymru — gyda phwyslais ar atebion cymunedol a natur sy’n alinio ac yn cynnal gwerthoedd Deddf Cenedlaethau’r Dyfodol.

• • Egwyddorion, strategaeth a chamau gweithredu datblygu cynaliadwy; sut mae Cymru wedi rhoi’r Nodau Datblygu Cynaliadwy ar waith drwy Ddeddf Cenedlaethau’r Dyfodol

• • Eiriolaeth STEM—mynd i’r afael â’r bwlch sgiliau; hyrwyddo cydraddoldeb rhywiol; buddsoddi mewn cymunedau lleol ac adnoddau i adeiladu gweithlu sy’n barod ar gyfer y dyfodol.

• • Atebion digidol agored a meddalwedd ffynhonnell agored – gan gynnwys dewisiadau amgen moesegol i lwyfannau cyfryngau cymdeithasol prif ffrwd, e.e., Mastodon

• • Llywodraethu a’i rôl yn gwella sefydliadau Cymru

• • Polisi’r Gymraeg—sut i chwarae rhan weithredol yn y nifer sy’n manteisio ar y Gymraeg.

• • Adroddiadau/cyhoeddiadau allweddol:

• • ‘Adeiladu Gwydnwch rhag Llifogydd yng Nghymru 2050’;

• • ‘Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050’

• • Pam y dylai Cymru gofleidio Meddalwedd Ffynhonnell Agored a Rhad ac Am Ddim

• • Adroddiadau/cyhoeddiadau allweddol:
    • • ‘Meithrin y Gallu i Wrthsefyll Llifogydd yng Nghymru erbyn 2050′
    • • ‘Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050‘
    • • Why Wales should embrace Free and Open Source Software (Saesneg)

Dyfyniad gan Dr David Clubb, Cadeirydd CSCC, am ei adroddiad diweddaraf ‘Building Resilience to Flooding in Wales 2050’:

“Rydyn ni’n gwybod na all y sector cyhoeddus amddiffyn pob eiddo. Dylai’r wybodaeth hon ein rhyddhau o’r disgwyliad y bydd y wladwriaeth yn ‘gwneud y cyfan’. Yn hytrach, dylem ddisgwyl i gyrff cyhoeddus alluogi mwy o weithredu gennym ni fel dinasyddion, aelwydydd, cymunedau a pherchnogion busnes.

“Credaf fod Deddf Cenedlaethau’r Dyfodol yn fframwaith a all gyflymu’r union fath hwn o gydweithio, gan wella canlyniadau ac arbed gwariant cyhoeddus yn y tymor hir.

“Dim ond trwy fesurau radical y bydd heriau Cymru’n cael eu datrys, wedi’u gweithredu’n bragmataidd, yn effeithlon, a gyda sensitifrwydd a dealltwriaeth i’r rhai a fydd yn cael eu taro galetaf gan effeithiau newid yn yr hinsawdd.”

Gwybodaeth bellach:

Dr David Clubb yw Cadeirydd Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru (NCIW)—corff cynghori annibynnol, anstatudol i Weinidogion Cymru.

Wedi’i sefydlu yn 2018, mae CSCC yn cynnal astudiaethau i heriau seilwaith mwyaf enbyd Cymru ac yn gwneud argymhellion strategol i Lywodraeth Cymru — er budd cenedlaethau’r dyfodol. Fel Cadeirydd, mae David yn gyfrifol am lywodraethu a pherfformiad cyffredinol y Comisiwn, gan lunio polisi i gwrdd â heriau’r dyfodol, gan gynnwys newid yn yr hinsawdd a chynaliadwyedd.

Fel rhan o’i genhadaeth i wella amlygrwydd a lefel y ddadl ar lywodraethu yng Nghymru, mae wedi creu Byrddau Cymru fel adnodd cyhoeddus rhad ac am ddim i bobl sydd â diddordeb mewn materion bwrdd.

Ar ôl cymhwyso fel Ffisegydd Siartredig, mae gan David ddau ddegawd o brofiad yn gweithio yn y sectorau ynni a’r amgylchedd. Mae hyn yn cynnwys cymryd rhan yn yr Hyb Seilwaith Byd-eang; Grŵp Her Cymru Ddi-Garbon 2035; a’r Fforwm Cyflawni Buddsoddiadau—i enwi dim ond rhai. Cyn hynny bu David yn Bennaeth Digidol yn Renewable UK, ac yn Gyfarwyddwr Renewable UK Cymru.

Mae ei brofiad wedi ei arwain at ei rôl bresennol fel Partner sefydlu Afallen—busnes bach a chanolig sydd â’r nod o gefnogi economi Cymru drwy gynorthwyo sefydliadau i roi dull Cenedlaethau’r Dyfodol ar waith.

Fel rhan o hyn, mae David wedi ymrwymo i arwain trafodaeth a gweithredu ynghylch sgiliau STEM yng Nghymru ac eisteddodd ar Fwrdd Ecwiti mewn STEM Llywodraeth Cymru am saith mlynedd—yn benodol yn cyflawni ar gyfer y rhai a dangynrychiolir o fewn addysg neu’r gweithlu. Mae’n arwain dosbarthiadau ar faterion preifatrwydd data a manteision meddalwedd ffynhonnell agored yn ei ysgol gynradd leol.

Meysydd arbenigedd ar gyfer cyfweliad neu drafodaeth

• Rôl NICW a sut mae’n herio Llywodraeth Cymru i gyflwyno argymhellion a fydd nid yn unig yn gwella seilwaith Cymru ond a fydd yn darparu dyfodol gwell i Gymru.
• Cymru fel cyrchfan sgiliau uwch ar gyfer busnes a buddsoddi yn genedlaethol ac yn fyd-eang.
• Twf busnes ac arloesedd i sefydliadau Cymreig sy’n cwmpasu diwydiannau modurol, awyrofod, sero net, digidol a thechnolegoleg medis.
• Datblygu systemau ynni a seilwaith – gydag arbenigedd penodol mewn cydgynhyrchu a chynhyrchu a defnyddio hydrogen.
• Defnyddio trydan adnewyddadwy ledled Cymru ac argymhellion i Lywodraeth Cymru ar sut i gyflymu hyn.
• Cyflawni seilwaith i gefnogi nodau sero net Cymru a chenedlaethau’r dyfodol.
• Adroddiadau allweddol: ‘Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050′

Cyswllt:

I gael rhagor o wybodaeth neu i drefnu cyfweliad gyda Jenifer, cysylltwch â thîm NICW yn Equinox ar: nicw@equinoxcommunications.co.uk neu 02920 764100.

Dyfyniad gan Ddirprwy Gadeirydd NICW, Dr Jenifer Baxter, am adroddiad NICW ar ‘Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050’:

“Mae’r argyfyngau natur a hinsawdd wedi dod yn fwyfwy amlwg, gyda phatrymau tywydd anarferol, newidiadau mewn argaeledd bwyd, cyrsiau dŵr llygredig a mwy o lygredd aer, i gyd yn lleihau lles cenedlaethau heddiw heb fawr ddim ystyriaeth o’r rhai a fydd yn dod ar ein hôl.

“Mae NICW yn cymryd golwg hir ar ddarparu seilwaith newydd er budd pobl Cymru.

Mae’r farn hon o 30-80 mlynedd i’r dyfodol yn golygu bod yr argymhellion a’r camau gweithredu a wnawn heddiw wedi’u bwriadu i adeiladu sylfaen gadarn ar gyfer dyfodol glân, natur gadarnhaol lle gallwn fyw bywydau iach a ffyniannus.

“Yn yr adroddiad hwn rydym yn gwneud argymhellion sydd wedi’u cynllunio i gyflymu’r broses o ddefnyddio trydan adnewyddadwy ledled Cymru. Efallai y bydd yr argymhellion hyn yn ymddangos yn gymhleth ac yn rhai anodd i’w cyflawni, fodd bynnag, rydym bellach yn wynebu amser yn ein hanes lle os nad ydym yn gwneud ymdrech ar y cyd i newid sut rydym yn darparu seilwaith newydd, yna bydd ein huchelgeisiau ar gyfer sero net a lles cenedlaethau’r dyfodol mewn perygl.”

Gwybodaeth bellach:

Dr Jenifer Baxter yw Dirprwy Gadeirydd Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru (NICW) — corff cynghori annibynnol, anstatudol, i Weinidogion Cymru.

Wedi’i sefydlu yn 2018, mae NICW yn cynnal astudiaethau i heriau seilwaith mwyaf dybryd Cymru ac yn gwneud argymhellion strategol i Lywodraeth Cymru — er budd cenedlaethau’r dyfodol. Fel Dirprwy Gadeirydd, mae Jenifer yn rhannu cyfrifoldeb am lywodraethu a pherfformiad cyffredinol y Comisiwn, gan lunio polisi i gwrdd â heriau’r dyfodol, gan gynnwys newid yn yr hinsawdd a chynaliadwyedd.

Ochr yn ochr â hyn, mae Jenifer hefyd yn Brif Swyddog Gweithredol Diwydiant Cymru — corff cyhoeddus sy’n cefnogi diwydiant Cymru ac sy’n gweithredu fel sefydliad ymbarél ar gyfer fforymau sector allweddol yng Nghymru; sy’n cynrychioli modurol, awyrofod, technoleg newydd, sero net a thechnoleg feddygol.

Yma, mae Jenifer yn defnyddio ei harbenigedd mewn datblygu systemau ynni a seilwaith — gan gynnwys cydgynhyrchu a chynhyrchu a defnyddio hydrogen, galluoedd a chlystyrau diwydiannol a lledaenu a masnacheiddio technolegau a seilwaith newydd a sy’n dod i’r amlwg yn llwyddiannus — i hyrwyddo Cymru fel cyrchfan sgiliau uwch ar gyfer busnes a buddsoddi yn genedlaethol ac yn fyd-eang.

Meysydd arbenigedd ar gyfer cyfweliad neu drafodaeth

• Gwaith radical NICW a sut mae’n llunio polisi i fynd i’r afael â newid yn yr hinsawdd a thwf economaidd yng Nghymru.
• Trafnidiaeth, tai a chynllunio trefol – a sut y gall cyrff cyhoeddus a darparwyr seilwaith reoli asedau presennol yn well yn erbyn risgiau hinsawdd yn y dyfodol.
• Polisi, cysylltiadau â’r llywodraeth ac ymgynghori strategaeth ar gyfer sefydliadau sy’n ceisio cyflawni newid cymdeithasol ac amgylcheddol.
• Sut y gall sefydliadau ymgorffori cynaliadwyedd yn eu harferion busnes.
• Effaith economaidd, cymdeithasol ac amgylcheddol llifogydd a newid yn yr hinsawdd ar gymunedau Cymru — a sut y dylai Llywodraeth Cymru ymgysylltu â nhw wrth symud ymlaen.
• Pwysigrwydd Cymru yn cyfrannu at gyfrifoldeb byd-eang trwy alinio ei seilwaith, ei pholisïau a’i harferion â nodau hinsawdd rhyngwladol.
• Adroddiadau sydd i ddod: Cyfathrebu Hinsawdd – disgwylir Hydref 2025.

Cyswllt:

I gael rhagor o wybodaeth neu i drefnu cyfweliad gyda Steve, cysylltwch â thîm NICW yn Equinox ar: nicw@equinoxcommunications.co.uk neu 02920 764100.

Dyfyniad gan Gomisiynydd NICW, Steve Brooks, am adroddiad sydd ar ddod NICW ar ‘Gyfathrebu Hinsawdd’:

“Yn y gaeaf, disgwylir i’r glawiad gynyddu tua 6% erbyn 2050 o waelodlin 1981-2000. I’r gwrthwyneb, disgwylir i lawiad yr haf ostwng oddeutu 15% erbyn 2050 a rhwng 18% a 26% erbyn 2080.

“Mae cymunedau arfordirol Cymru mewn perygl ac mae’n amlwg na fydd yr amddiffynfeydd presennol yn rheoli’n ddigonol lefelau’r môr cynyddol, effaith erydiad arfordirol, a newid yn yr hinsawdd.

“Mae ein hadroddiad yn gobeithio cyflwyno argymhellion strategol i Lywodraeth Cymru ar sut y gallwn wella ein seilwaith wrth ymgysylltu â chymunedau i wrando ar leisiau nad ydym fel arfer yn eu clywed.”

Gwybodaeth bellach:

Mae Steve Brooks yn Gomisiynydd Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru (NICW) — corff cynghori annibynnol, anstatudol, i Weinidogion Cymru.

Wedi’i sefydlu yn 2018, mae NICW yn cynnal astudiaethau i heriau seilwaith mwyaf dybryd Cymru ac yn gwneud argymhellion strategol i Lywodraeth Cymru — er budd cenedlaethau’r dyfodol.

Ar hyn o bryd mae Steve yn cyflwyno adroddiad nesaf NICW ‘Cyfathrebu Hinsawdd’ — sydd i’w weld yn Hydref 2025 a fydd yn amlinellu argymhellion i Lywodraeth Cymru ar sut y gall cyrff cyhoeddus a darparwyr seilwaith reoli asedau presennol yn well yn erbyn risgiau hinsawdd yn y dyfodol. Fel rhan o’r ymchwil hon, bydd NICW yn ymgysylltu â chymunedau i archwilio’r cwestiwn o sut y gallwn addasu a ffynnu mewn hinsawdd sy’n newid yn 2050 – tra’n gweithio i ddeall pa amcanestyniadau hinsawdd y mae darparwyr seilwaith presennol yn eu defnyddio i lywio eu cynlluniau. 

Mae Steve yn ymgynghorydd annibynnol, hyfforddwr a hwylusydd annibynnol, sy’n gweithio gyda sefydliadau cyhoeddus a’r trydydd sector ar bolisi, cyfathrebu, strategaeth a newid sefydliadol. Cyn sefydlu Steve Brooks Consulting yn 2021, roedd gan Steve rolau arwain uwch mewn sefydliadau gan gynnwys Oxfam, y Comisiwn Datblygu Cynaliadwy a’r elusen drafnidiaeth Sustrans. Ar hyn o bryd mae’n gyfarwyddwr anweithredol Cymdeithas Tai Trivallis ac yn ymddiriedolwr Living Streets.

Meysydd arbenigedd ar gyfer cyfweliad neu drafodaeth

• Rôl NICW a sut mae’n anelu at fynd i’r afael â heriau seilwaith mwyaf Cymru gydag argymhellion beiddgar, hirdymor.
• Materion amgylcheddol, diwylliannol a chymdeithasol ehangach yng Nghymru, o safbwynt aelod ieuengaf y Comisiwn.
• Seilwaith Cymru — gyda phwyslais ar gymuned a chynaliadwyedd sy’n alinio ac yn cynnal gwerthoedd Deddf Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru).
• Sut i ddiogelu Cymru yn erbyn effeithiau cynyddol newid yn yr hinsawdd drwy fabwysiadu ynni adnewyddadwy — a’r effaith/cyfleoedd y mae hyn yn eu cyflwyno i gymunedau Cymru.
• Argymhellion i oresgyn heriau hirdymor seilwaith ynni adnewyddadwy yng Nghymru, gyda’r nod o gynyddu cyfradd y defnydd a chefnogi targedau sero net 2050.
• Adroddiadau/cyhoeddiadau allweddol — Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050.

Cyswllt:

I gael rhagor o wybodaeth neu i drefnu cyfweliad gydag Aleena, cysylltwch â thîm NICW yn Equinox ar: nicw@equinoxcommunications.co.uk neu 02920 764100.

Dyfyniad gan Aleena Khan, Comisiynydd NICW, am adroddiad cyntaf NICW ‘Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050’:

“Fel person ifanc, rwy’n ymwybodol o’r lefel o ansicrwydd sydd o’m blaen i a chenedlaethau’r dyfodol oherwydd yr Argyfwng Hinsawdd. Ar hyn o bryd rydym yn profi ac yn dyst i ganlyniadau gweithgarwch dynol – sy’n frawychus.

“Mae’n anrhydedd cael bod yn gweithio ochr yn ochr â’r timau ymchwil, y Comisiynwyr a’r cymunedau yng Nghymru; mae pob un ohonynt yn rhannu gweledigaeth ar y cyd i sicrhau bod cenedlaethau’r dyfodol yn cael yr un ansawdd bywyd â ni nawr, nid planed i’w drwsio.”

Gwybodaeth bellach:

Mae Aleena Khan yn Gomisiynydd Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru (NICW) — corff cynghori annibynnol, anstatudol, i Weinidogion Cymru.

Wedi’i sefydlu yn 2018, mae NICW yn cynnal astudiaethau i heriau seilwaith mwyaf dybryd Cymru ac yn gwneud argymhellion strategol i Lywodraeth Cymru — er budd cenedlaethau’r dyfodol.

Roedd Aleena yn un o brif gomisiynydd adroddiad cyntaf NICW, ‘Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050‘, a gyhoeddwyd yn 2023, a gyflwynodd 11 argymhelliad strategol i Weinidogion Cymru i ddiogelu Cymru yn erbyn heriau cynyddol newid yn yr hinsawdd, drwy fabwysiadu ynni adnewyddadwy.

Ar ôl graddio o Brifysgol Caerdydd gydag MSc mewn cynllunio trafnidiaeth, mae Aleena yn gweithio’n llawn amser fel cynllunydd trafnidiaeth i Atkins Réalis — gan weithio ym maes seilwaith trafnidiaeth yn y DU ac Iwerddon. Mae ei phrofiad yn y sector wedi gweld ei chefnogaeth ar arholiadau Cynllun Drafft Llundain Newydd ac wedi cyfrannu’n uniongyrchol tuag at arholiadau Ardoll Seilwaith Cymunedol y Maer 2 i sicrhau cyllid ar gyfer Crossrail 1 a 2.

Mae cefndir trawiadol Aleena wedi ei gweld yn derbyn gwobr ‘Gwobr Arweinydd y Dyfodol G4C 2024’ rhanbarthol [Cymru] a Rhagoriaeth Adeiladu Cenedlaethol, tra hefyd yn cael ei chydnabod gan Wobrau 30 Prifysgol Caerdydd [30 o gyn-fyfyrwyr dan 30 2023]. Trwy’r gwobrau hyn, mae Aleena wedi derbyn cydnabyddiaeth arbennig am ei actifiaeth amgylcheddol – hyrwyddo materion amgylcheddol, diwylliannol a chymdeithasol trwy gyfrwng y Gymraeg, Saesneg, Wrdw/Hindi a Phwnjabeg.

Meysydd arbenigedd ar gyfer cyfweliad neu drafodaeth

• Rôl NICW a’i rôl wrth gyflwyno argymhellion i wella seilwaith Cymru tra’n darparu dyfodol gwell i genedlaethau i ddod.
• Sut i leihau bregusrwydd Cymru i lifogydd difrifol ac erydiad arfordirol — gan dynnu ar argymhellion natur NICW i Lywodraeth Cymru yn 2024.
• Y bylchau ym mholisi cynllunio presennol Cymru ar gyfer gwytnwch newid yn yr hinsawdd — gyda ffocws penodol ar addasu/lliniaru seilwaith.
• Datblygu polisi a strategaeth y sector cyhoeddus ar draws cynaliadwyedd, trafnidiaeth ac ynni, addysg a sgiliau.
• Mae Eluned yn llysgennad awtistig ac iechyd meddwl mewn gwirionedd – sy’n gallu siarad ar y ddau bwnc, gyda ffocws ar sut y gall Cymru adeiladu dyfodol mwy teg a chynaliadwy i’r genhedlaeth nesaf.
• Adroddiadau/cyhoeddiadau allweddol — ‘Adeiladu gwytnwch i lifogydd yng Nghymru 2050’.

Cyswllt:

I gael rhagor o wybodaeth neu i drefnu cyfweliad gyda Eluned, cysylltwch â thîm NICW yn Equinox ar: nicw@equinoxcommunications.co.uk neu 02920 764100.

Dyfyniad gan Eluned Parrott, Comisiynydd NICW, am adroddiad diweddaraf NICW ‘Adeiladu gwytnwch i lifogydd yng Nghymru 2050’:

“Mae wedi dod yn fwyfwy amlwg, wrth gynnal yr ymchwil hon, na allwn “goncrio” ein ffordd allan o’r risgiau rydyn ni’n eu hwynebu. Mae’n rhaid i ni fabwysiadu atebion mwy holistaidd, adfer gallu’r amgylchedd naturiol i storio dŵr yn uwch mewn dalgylchoedd afonydd, a grymuso cymunedau lleol i weithredu.

“Rhaid bod ymdeimlad cyffredin o bwrpas a brys os ydym am fod yn barod ar gyfer yr heriau y bydd newid yn yr hinsawdd yn dod â nhw. Does dim amser i’w golli.”

Gwybodaeth bellach:

Mae Eluned Parrott yn Gomisiynydd Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru (NICW) — corff cynghori annibynnol, anstatudol, i Weinidogion Cymru.

Wedi’i sefydlu yn 2018, mae NICW yn cynnal astudiaethau i heriau seilwaith mwyaf dybryd Cymru ac yn gwneud argymhellion strategol i Lywodraeth Cymru — er budd cenedlaethau’r dyfodol.

Yn ddiweddar, mae Eluned wedi arwain ar adroddiad diweddaraf NICW ‘Building Resilience to Flooding in Wales 2050′  — sy’n amlinellu 17 o argymhellion i Weinidogion Cymru i ddiogelu Cymru yn erbyn y risgiau cynyddol o lifogydd dros y 25+ mlynedd nesaf. Mae’r argymhellion hyn yn pwysleisio atebion naturiol – gan roi natur ac integreiddio cymunedol ar flaen y gad.

Fel Cymrawd y Sefydliad Marchnata Siartredig, mae gan Eluned fwy nag 20 mlynedd o brofiad mewn Marchnata, Polisi a Materion Cyhoeddus ac mae bellach yn Bennaeth Cymru ar gyfer y Sefydliad Ffiseg.

Yn ystod ei gyrfa, mae hi wedi cynghori ar ddatblygu polisi ar draws y sector twristiaeth, y celfyddydau ac addysg, tra’n gweithio fel Gweinidog Cysgodol dros yr Economi, Gwyddoniaeth a Thrafnidiaeth — gan helpu i ddylanwadu ar strategaethau a phenderfyniadau allweddol Llywodraeth Cymru. Yn ei rôl fel  llysgennad awtistig ac iechyd meddwl, mae Eluned yn arwain ymgyrchoedd proffil uchel ar iechyd meddwl a chynhwysiant addysgol – i adeiladu byd tecach, mwy cynaliadwy i’r genhedlaeth nesaf.

Meysydd arbenigedd ar gyfer cyfweliad neu drafodaeth

• • Rôl CSCC, ei amcanion a’i gyfrifoldebau fel corff cynghori sy’n llywio dyfodol seilwaith Cymru.

• • Sut i gryfhau cydnerthedd Cymru yn erbyn effeithiau newid yn yr hinsawdd, drwy addasu/lliniaru seilwaith.

• • Argymhellion y Comisiwn i Lywodraeth Cymru gynyddu’r gallu i wrthsefyll llifogydd yng Nghymru.

• • Datblygu polisi sector cyhoeddus ar draws trafnidiaeth, caffael a datgarboneiddio.

• • Atebion cynaliadwyedd, newid yn yr hinsawdd a bioamrywiaeth o fewn Iechyd Cyhoeddus Cymru a’i bartneriaid ar draws y system iechyd.

• • Seilwaith Cymru — gyda phwyslais ar atebion cymunedol a natur, sy’n alinio ac yn cynnal gwerthoedd Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru).

• • Adroddiadau/cyhoeddiadau allweddol — ‘Adeiladu Gwydnwch rhag Llifogydd yng Nghymru 2050’

Cyswllt:

I gael rhagor o wybodaeth neu i drefnu cyfweliad gyda David, cysylltwch â thîm CSCC yn Equinox ar: nicw@equinoxcommunications.co.uk neu 02920 764100.

Dyfyniad gan Dr Eurgain Powell, Comisiynydd CSCC am adroddiad diweddaraf CSCC, ‘Building Resilience to Flooding in Wales 2050’:

“Mae ein hinsawdd yn dod yn gynhesach ac yn wlypach. Ym mis Gorffennaf, amlygodd adroddiad y Swyddfa Dywydd ar Gyflwr Hinsawdd y DU fod Cymru wedi gweld cynnydd o 24% mewn glawiad (o gymharu â chyfartaledd 1961-1990), a bod y DU wedi profi 7 storm a enwyd yn ystod 2023-24. Ond mae Pwyllgor y DU ar Newid yn yr Hinsawdd wedi rhybuddio dro ar ôl tro nad yw’r DU na Chymru yn barod ar gyfer yr effeithiau hyn.

“Mae ein gwaith wedi dangos bod angen dull gwahanol arnom – un sy’n gweithio gyda phobl a natur. Mae’n hollbwysig ein bod ni’n dod at ein gilydd, i helpu pawb i ddeall y newidiadau sy’n mynd i ddigwydd, a sut gallwn ni gydweithio i adeiladu cymunedau mwy gwydn.”

Gwybodaeth bellach:

Mae Dr Eurgain Powell yn Gomisiynydd i Gomisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru (CSCC)—corff annibynnol, anstatudol, sy’n cynghori Gweinidogion Cymru.

Wedi’i sefydlu yn 2018, mae CSCC yn cynnal astudiaethau i heriau seilwaith mwyaf enbyd Cymru ac yn gwneud argymhellion strategol i Lywodraeth Cymru — er budd cenedlaethau’r dyfodol.

Yn ddiweddar mae Eurgain wedi arwain ar adroddiad diweddaraf CSCC ‘Adeiladu Gwydnwch rhag Llifogydd yng Nghymru 2050’ — sy’n amlinellu 17 o argymhellion i Weinidogion Cymru i ddiogelu Cymru at y dyfodol rhag y risgiau cynyddol o lifogydd dros y 25+ mlynedd nesaf. Mae’r argymhellion hyn yn pwysleisio atebion naturiol—gan osod natur ac integreiddio cymunedol ar flaen y gad.

Ar hyn o bryd yn Rheolwr Rhaglen Datblygu Cynaliadwy i Iechyd Cyhoeddus Cymru, mae gan Eurgain 20 mlynedd o brofiad yn gweithio ym maes datblygu cynaliadwy a newid yn yr hinsawdd o fewn y sector cyhoeddus yng Nghymru.

Dros y cyfnod hwnnw, mae hi wedi cynghori ar ddatblygu polisi ar draws trafnidiaeth, datgarboneiddio, caffael a thai tra’n gweithio i Gomisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru a Chomisiwn Cymru ar y Newid yn yr Hinsawdd—gan helpu i ddylanwadu ar strategaethau a phenderfyniadau allweddol Llywodraeth Cymru.

Yn ddiweddar bu’n aelod o grŵp Cynghori Wales Net Zero 2035 dan gadeiryddiaeth Jane Davidson, gan gyhoeddi eu hadroddiadau a’u cyngor ym mis Medi 2024 ar sut y gallai Cymru gyrraedd sero net mewn ynni, bwyd, gwres a thrafnidiaeth yn ystod y degawd nesaf: Wales Net Zero 2035

Meysydd arbenigedd ar gyfer cyfweliad neu drafodaeth

• NICW a’r modd y mae’n anelu at lunio a diogelu dyfodol economaidd ac amgylcheddol Cymru drwy gefnogi a herio penderfynwyr seilwaith y genedl.
• Trawsnewid digidol – yn benodol o fewn sefydliadau seilwaith a chyflawni adeiladu/gweithrediadau cynaliadwy.
• Dulliau cyfannol a hygyrch o arbedion ynni a lleihau carbon trwy dechnoleg gan gynnwys efelychu ynni a Data Twin.
• Camau hanfodol y mae angen i Lywodraeth Cymru eu cymryd i gyflawni ei nodau sero net.
• Defnyddio ynni adnewyddadwy yng Nghymru a’r cyflymder sydd ei angen i weithredu i fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd.
• Adroddiadau allweddol: ‘Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050′

Cyswllt:

I gael rhagor o wybodaeth neu i drefnu cyfweliad gyda Nick, cysylltwch â thîm NICW yn Equinox ar: nicw@equinoxcommunications.co.uk neu 02920 764100.

Dyfyniad gan Gomisiynydd NICW, Nick Tune, am adroddiad NICW ar ‘Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050’:

“Rydym mewn argyfwng hinsawdd, ac fel y dywedodd Ysgrifennydd Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig ym mis Mawrth 2023, ‘Rhaid i ni wneud popeth, ym mhobman, i gyd ar unwaith’. Fodd bynnag, ar hyn o bryd nid yw’r defnydd o ynni adnewyddadwy yng Nghymru yn symud ar y cyflymder sy’n ofynnol i fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd ac yna anghenion pobl Cymru. 

“Mae’r adroddiad hwn yn nodi camau hanfodol sy’n ofynnol gan Lywodraeth Cymru i gyflawni eu targed h.y. bodloni 100% o’i galw blynyddol am drydan o ffynonellau adnewyddadwy erbyn 2035 tra’n darparu manteision diriaethol i bobl Cymru.

“Er mwyn cyflawni hyn, bydd angen partneriaeth rhwng Llywodraeth Cymru, Llywodraeth y DU, Awdurdodau Lleol, CNC, y Grid Cenedlaethol, Busnesau a chymunedau lleol. Gyda system o systemau ymagwedd at gyflenwi. Nid yw hyn yn hawdd, ond mae’n hanfodol i Genedlaethau’r Dyfodol yng Nghymru ac rwy’n siŵr ei bod yn her y bydd Llywodraeth Cymru yn ei hwynebu.”

Gwybodaeth bellach:

Mae Nick Tune yn un o Gomisiynydd Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru (NICW) — corff cynghori annibynnol, anstatudol, i Weinidogion Cymru.

Wedi’i sefydlu yn 2018, mae NICW yn cynnal astudiaethau i heriau seilwaith mwyaf dybryd Cymru ac yn gwneud argymhellion strategol i Lywodraeth Cymru — er budd cenedlaethau’r dyfodol.

Arweiniodd Nick adroddiad cyntaf NICW, ‘Paratoi Cymru ar gyfer Ynni Adnewyddadwy 2050‘, a gyhoeddwyd yn 2023, a gyflwynodd 11 argymhelliad strategol i Weinidogion Cymru — ar sut y gellir gwneud newidiadau i wella datblygiad ynni adnewyddadwy yng Nghymru tra’n diwallu anghenion ein cymunedau orau.

Fel Cyfarwyddwr Technegol a Thechnoleg blaenorol ar gyfer Ymarfer Peirianneg a Dylunio Byd-eang Atkins, mae arbenigedd Nick yn gorwedd mewn trawsnewid digidol sefydliadau seilwaith a chyflawni adeiladu/gweithrediadau cynaliadwy. Ar hyn o bryd mae’n Brif Weithredwr Optimise-AI – sefydliad sy’n harneisio pŵer Digital Twin ac AI i leihau allyriadau ynni a charbon o adeiladau.

Meysydd arbenigedd ar gyfer cyfweliad neu drafodaeth

• Rhaglen beilot Gwarcheidwaid Natur NICW  a’i nodau a’i dysgu cysylltiedig dros y chwe mis nesaf
• Natur fel rhanddeiliad a phwysigrwydd ymgorffori ei lais mewn cynllunio seilwaith
• Croestoriad y gyfraith, arweinyddiaeth a gweithredoedd amgylcheddol a sut mae’r rhain yn cydgyfeirio i fynd i’r afael â heriau ecolegol dybryd
• Sut i integreiddio meddwl ecolegol i’r ffordd rydym yn siapio penderfyniadau, polisïau a phartneriaethau.

Cyswllt:

I gael rhagor o wybodaeth neu i drefnu cyfweliad gydag Elspeth, cysylltwch â thîm NICW yn Equinox ar: nicw@equinoxcommunications.co.uk neu 02920 764100.

Dyfyniad gan Elspeth Jones, Gwarcheidwad Natur NICW, am ei raglen beilot chwe mis:

“Mae’n anrhydedd i mi ymuno â’r NICW fel ei Gwarcheidwad Natur cyntaf. Mae’r rôl hon yn cynnig cyfle unigryw i wneud yn siŵr bod natur yn rhan o’r sgwrs ynghylch sut mae penderfyniadau seilwaith yn cael eu gwneud yng Nghymru.

“Dros y chwe mis nesaf, byddaf yn gweithio gyda NICW fel rhan o beilot sy’n wynebu’r cyhoedd – gofyn i ni ein hunain beth mae’n ei olygu i wrando ar natur o fewn lleoliad bwrdd a beth sy’n bosibl pan fyddwn ni’n rhoi sedd i fyd natur wrth y bwrdd.

“Gydag un o chwe rhywogaeth o fywyd gwyllt mewn perygl o ddifodiant, rydym yn archwilio sut y gall meddwl ecolegol lunio gwytnwch llifogydd, gweithredu yn yr hinsawdd a chynllunio seilwaith ehangach – nid yn unig fel ymarfer blwch ticio, ond fel egwyddor arweiniol sydd wedi’i gwreiddio yn nhir, iaith a threftadaeth ein cymunedau. Edrychaf ymlaen at gefnogi’r labordy byw hwn, dysgu yn gyhoeddus, a rhannu mewnwelediadau a allai ysbrydoli eraill i integreiddio stiwardiaeth i fywyd cyhoeddus.”

Gwybodaeth bellach:

Mae Nick Tune yn un o Gomisiynydd Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru (NICW) — corff cynghori annibynnol, anstatudol, i Weinidogion Cymru.

Elspeth Jones yw Gwarcheidwad Natur Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru (NICW)  — rôl newydd y mae’n ei lansio fel rhan o raglen beilot chwe mis i archwilio sut y gall NICW ddyfnhau ei berthynas â natur, tir a lle.

Wedi’i sefydlu yn 2018, mae NICW yn gorff cynghori annibynnol, anstatudol, i Weinidogion Cymru. Mae’n cynnal astudiaethau i heriau seilwaith mwyaf dybryd Cymru ac yn gwneud argymhellion strategol i Lywodraeth Cymru — er budd cenedlaethau’r dyfodol.

Roedd adroddiad diweddaraf NICW ‘Building Resilience to Flooding in Wales 2050’ yn pwysleisio’r angen i natur gael ei hintegreiddio’n fwy tynnach wrth wneud penderfyniadau ar barodrwydd ar gyfer llifogydd — felly, bydd prosiect peilot Nature Guardian yn gweithredu fel arbrawf gwaith i wrando, myfyrio, addasu ac ailddychmygu sut y gall sefydliadau fel NICW gael eu harwain yn gryfach gan y byd naturiol.

Fel Prif Swyddog Gweithredol blaenorol Maint Cymru, a Dirprwy Brif Swyddog Gweithredol Client Earth, mae Elspeth bellach yn eistedd ar Fwrdd Sefydliad Esmée Fairbairn ac yn Gadeirydd sefydliad FILE. Yn gyn-fargyfreithiwr a drodd yn arweinydd hinsawdd, mae hi wedi cysegru ei gyrfa i newid ar lefel systemau ac mae bellach yn gweithio ar groesffordd y gyfraith, arweinyddiaeth, a gweithredu amgylcheddol, gan gynnig arweiniad strategol a hyfforddiant trwy ei gwaith ymgynghori ei hun sy’n canolbwyntio ar effaith.