Mae Trydar (a ailenwyd i X ond sy’n dal i gael ei adnabod yn eang fel Trydar) wedi bod yn rhan hanfodol o fyd materion cyhoeddus, disgwrs digidol a chyfathrebu ers mwy na degawd. Fel gyda llwyfannau cyfryngau cymdeithasol eraill, fe’i defnyddir yn aml ‘yn ddiofyn’, heb lawer o ystyriaeth i faterion moesegol.
Mae gan CSCC gyfrif Trydar; gyda 510 o ddilynwyr, mae wedi bod yn arf defnyddiol i ni ymestyn ein cyrhaeddiad i gymuned ar-lein nad yw – efallai – yn ymgysylltu’n dda â materion seilwaith yn gyffredinol.
Mae’r newidiadau a wnaed gan berchennog newydd Trydar, Elon Musk, yn golygu ein bod wedi cymryd golwg arall ar ein mabwysiad anfeirniadol o’r platfform hwn.
Mae’r sefydliad yn gwmni preifat sydd â’i bencadlys yn UDA. Fel llawer o lwyfannau digidol mawr eraill, mae’r model yn cynnwys defnyddwyr yn darparu cynnwys am ddim. Yna caiff y cynnwys hwn ei ddosbarthu ar draws y platfform, ynghyd â hysbysebu sydd wedi’i dargedu’n fawr at yr unigolyn yn seiliedig ar olrhain gweithgareddau ar-lein yn fforensig.
Mae’r model busnes hwn yn dibynnu ar gadw defnyddwyr i ddefnyddio’r platfform. Yn gyffredinol, cyflawnir hyn yn fwyaf llwyddiannus gan algorithmau sy’n hyrwyddo cynnwys ‘sioc’ neu ‘ddig’, yn bennaf ar draul naws gymedrol a thrafodaeth. Mae hyn yn cael effaith polareiddio ar ddisgwrs cyhoeddus, ar yr union adeg pan fydd angen i ni gydweithio’n fwy i ddod o hyd i achosion cyffredin i ddatrys problemau cymdeithas gyfan.
Mewn byd heb ddewis arall ymarferol, byddai’r rhan fwyaf o sefydliadau yn derbyn y negyddol hwn fel pris gallu cyfathrebu â chynulleidfa eang.
Fodd bynnag, mae’r cynnydd diweddar mewn dewisiadau amgen ffynhonnell agored, dielw fel Mastodon yn rhoi’r cyfle i ni gymryd rhan ym myd cyfoethog y cyfryngau cymdeithasol, heb lawer o anfanteision y llwyfannau traddodiadol.
Mae cynhyrchion ffynhonnell agored, yn ôl eu hunion natur, yn fwy cydnaws â dull ‘Cenedlaethau’r Dyfodol’, gan eu bod i bob pwrpas yn gynnyrch er lles y cyhoedd. Nid oes gan y dewis arall Trydar mwyaf poblogaidd, Mastodon, unrhyw hysbysebu, ac mae’r datblygwyr yn gyson wedi ymrwymo i gymedroli yn erbyn hiliaeth, rhywiaeth a thrawsffobia. Daw hyn fel rhyddhad i’w groesawu o’i gymharu â methiant Trydar i blismona’r toreth o lefaru casineb, a’r cyhoeddiad diweddar bod sylwebwyr asgell dde eithafol yn cael eu talu’n uniongyrchol am eu cynnwys.
Gan nodi’r penderfyniadau diweddar gan Ddarlledwr Cyhoeddus Awstralia a Radio Cyhoeddus Cenedlaethol yn UDA i roi’r gorau i bostio ar Trydar, rydym wedi penderfynu dilyn yr un peth wrth ddirwyn ein defnydd o Trydar i ben. Byddwch yn gallu dod o hyd i’n cynnwys cyfryngau cymdeithasol ar amrywiaeth o lwyfannau, gan gynnwys Mastodon, Pixelfed a LinkedIn.
Wrth bostio ar enghraifft Gymraeg Mastodon – twt.cymru – mae gennym gynulleidfa Gymraeg barod ar gyfer ein cynnwys. Byddwn yn cefnogi prosiect ffynhonnell agored. A byddwn yn lleihau – i raddau bach iawn – dylanwad Trydar ar ddisgwrs cyhoeddus. Credwn fod ein penderfyniad yn cyd-fynd yn dda â Nodau a Ffyrdd o Weithio Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol.
Rydym yn awyddus i rannu ein profiadau o gyfryngau cymdeithasol ffynhonnell agored gyda chyrff eraill a ariennir yn gyhoeddus er mwyn cyflymu’r symudiad tuag at fodel trafod cyhoeddus mwy caredig, mwy gwybodus a mwy cynaliadwy. Os yw ein penderfyniad yn tanio rhywfaint o ddiddordeb yn eich sefydliad, peidiwch ag oedi cyn gollwng neges atom.